دستگاه های استریل یا اتوکلاو (Autoclave) از مهم‌ترین تجهیزات در هر مرکز درمانی، آزمایشگاهی و جراحی هستند که وظیفه‌ی استریل کامل ابزارهای پزشکی و آزمایشگاهی را با استفاده از بخار تحت فشار بر عهده دارند. این دستگاه‌ها در دو سری اصلی کلاس B و کلاس N تولید می‌شوند که هرکدام کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند.

اتوکلاو کلاس B

اتوکلاوهای کلاس B (Class B Autoclave) پیشرفته‌ترین نوع اتوکلاو محسوب می‌شوند و از پمپ وکیوم قوی برای تخلیه‌ی کامل هوای داخل محفظه استفاده می‌کنند. این ویژگی باعث می‌شود حتی ابزارهای دارای حفره، لومن، بسته‌بندی‌شده یا منسوجات نیز به‌طور کامل استریل شوند.

ویژگی‌ها و مزایا:

• دارای پمپ وکیوم پیشرفته برای استریل کامل و عمقی.

• مناسب برای مراکز جراحی، دندان‌پزشکی و بیمارستان‌ها.

• قابلیت سیکل خشک‌کن مستقل برای تحویل ابزار کاملاً خشک.

• صفحه کنترل دیجیتال با تنظیم دما، فشار و زمان.

• دارای مدل‌های پرینتر‌دار و بدون پرینتر برای ثبت داده‌های استریلیزاسیون.

کاربرد:
در کلینیک‌های جراحی، اتاق‌های عمل، مراکز دندان‌پزشکی و بیمارستانی برای استریل ابزارهای فلزی، پارچه‌ای، پلاستیکی مقاوم و ابزار دارای لومن.

اتوکلاو کلاس N

اتوکلاوهای کلاس N (Class N Autoclave) ساده‌تر هستند و بدون پمپ وکیوم کار می‌کنند. این دستگاه‌ها از طریق جابه‌جایی بخار طبیعی هوای داخل محفظه را خارج کرده و ابزارها را استریل می‌کنند.

ویژگی‌ها و مزایا:

• ساختار ساده‌تر و هزینه‌ی نگهداری پایین‌تر.

• مناسب برای ابزارهای فلزی جامد و بدون حفره.

• طراحی مقاوم و ایمن با کنترل دمای دقیق.

• عملکرد سریع برای استریل ابزارهای کوچک و پرکاربرد.

کاربرد:
در مطب‌ها، کلینیک‌های کوچک و آزمایشگاه‌ها برای استریل ابزارهای غیرحفره‌ای مانند پنس، قیچی، فورسپس و ابزار فلزی کوچک.

جدول مقایسه فنی اتوکلاوهای کلاس B و N

نکات مهم در انتخاب اتوکلاو

• نوع ابزار و میزان استفاده روزانه را در نظر بگیرید.

• در مراکز جراحی و دندان‌پزشکی حتماً از کلاس B استفاده شود.

• برای ابزار ساده‌تر و مطب‌ها، کلاس N گزینه‌ای اقتصادی و کارآمد است.

• نگهداری منظم و تست‌های بیولوژیکی تضمین‌کننده عملکرد صحیح دستگاه هستند.

جمع‌بندی

اتوکلاوهای کلاس B و N دو نوع اصلی دستگاه‌های استریل در مراکز درمانی هستند که با استفاده از بخار و فشار، تمامی میکروارگانیسم‌ها را از بین می‌برند. اگر به دنبال استریل حرفه‌ای و کامل ابزارهای حساس هستید، سری B بهترین انتخاب است. اما در صورت نیاز به استریل سریع ابزار ساده و فلزی، اتوکلاو کلاس N عملکردی اقتصادی و مناسب ارائه می‌دهد.